GÓP Ý ĐỀ ÁN GIAO THÔNG VẬN TẢI TP.HCM ĐẾN NĂM 2030

V/v tham gia ý kiến về Dự thảo Đề án phát triển kết cấu hạ tầng giao thông trên địa bàn TP.HCM đến năm 2030.

• Phần cần bổ sung hiệu chỉnh:

1. Do nguồn lực hạn chế nên 45 năm qua hạ tầng GTVT TP.HCM tụt hậu so với nhiều tỉnh TP khác như Hà Nội – Quảng Ninh – Đà nẵng… mà cụ thể là hệ thống đường cao tốc chưa bằng con số lẻ của hàng ngàn km cao tốc trên cả nước! Còn các con đường vành đai nhằm kết nối TP với khu vực, gần 20 chục năm qua vành đai 2 cũng chưa hoàn thành!

Do đó, trong qui hoạch này phần đề xuất, cần nhấn mạnh đề xuất tỉ lệ TW cân đối TP HCM cần trở về mức cũ # 30% (nếu chỉ 18% như hiện nay thì thật là bò sữa gặm cỏ cháy!), tỉ lệ phân bổ hiện nay là nguyên nhân sâu xa của tình trạng kém phát triển của TP thời gian qua!

1. Giải pháp cho hệ thống VTHKCC TP nếu đề án vẫn chọn Tăng cường hệ thống VTHKCC đồng thời kết hợp kiểm soát lực lượng vận tải cá nhân thì không có gì đột phá như mục tiêu của đề án! Như tôi đã đề nghị nhiều lần, mà ngược lại nhất thiết chúng ta cần Phát triển hệ thống VTHKCC, song hành với tổ chức hạn chế phương tiện cá nhân!
2. Mục tiêu phát triển VTHKCC lấy Metro làm trung tâm ngay từ khởi đầu là quan điểm cần xem lại vì trong mối tương quan: Buýt, BRT, Metro, xét về mọi phương diện luôn luôn cần tuân thủ qui trình: Bus -> BRT -> Metro, không nước nào lo Metro trước khi phát triển  Bus – BRT!?

• Phần lưu ý khi điều hành trên thực tiễn:

Qua theo dõi hoạt động VTHKCC ở TP.HCM một thời gian dài, chúng tôi thấy “lời nói không đi đôi với việc làm”, thậm chí có thể nói không có gì sai là “nói một đường làm một nẻo”. Một số ví dụ cụ thể như sau:

1. Nói quan tâm đến hệ thống VTHKCC nhưng gần 10 năm qua, VTHKCC mỗi năm một giảm sút! nhưng không có cuộc đại phẫu nào để chấn chỉnh!
2. Trong khi đó, về mặt tổ chức cán bộ, đội ngũ lãnh đạo của lực lượng này, lại bổ nhiệm những người không có chuyên ngành vận tải!
3. Thực tế chính sách trợ giá của thành phố 20 năm qua, mỗi năm chi trên dưới 1.000 tỷ/năm (tuy chưa tương xứng với một hệ thống VTHKCC phục vụ cho một thành phố trên 10 triệu dân) nhưng lại là con số rất lớn trong bối cảnh NSNN khó khăn hiện nay, nhưng lại rất tiếc đây chỉ là cảnh ăn đong! Không ai biết 5, 10 năm nữa mức trợ giá này sẽ là bao nhiêu, được duy trì thêm bao năm và có chính sách gì mới không?
4. Bên cạnh chính sách cốt lõi là trợ giá, các chính sách kềm cặp còn lại rất cần thiết nhưng không có hoặc lúc có lúc không như:

× Chính sách đường ưu tiên và dành riêng cho xe buýt đã có từ năm 2003 hiện nay còn kém hơn giai đoạn 2005-2010 (Anh Ba Đua làm PCT, PBT)!

× Chính sách quỹ đất dành cho VTHKCC gần như rất kém; chỉ khoản 100 ha đang sử dụng (gần nửa thế kỷ rồi và không thấm vào đâu!) còn gần 800 ha/1.146ha (theo qui hoạch trước đây) mà Sở GTVT đã cất công làm việc thống nhất với các Quận Huyện, theo tôi được biết, đến nay cũng chưa có được phê duyệt của UBND Thành phố!

Rất mong quý Sở nghiên cứu xem xét, tổng hợp bổ sung nhằm hoàn chỉnh dự thảo đề án!

 Lê Trung Tính,

(18/6/2020)