Trả lời phỏng vấn Báo Sài gòn Giải phóng ngày 18/4/2022 về hoạt động xe buuýt TP.HCM

Ông Lê Trung Tính – Chủ tịch Hiệp hội vận tải ô tô hành khách Thành phố Hồ Chí Minh trả lời phỏng vấn Báo Sài gòn Giải phóng ngày 18/4/2022 về hoạt động xe buuýt TP.HCM

1/ Dịch bệnh như cú đấm bồi, cộng với việc đã và đang “xuống dốc” khoảng 5 năm trở lại đây đã khiến cho xe buýt TPHCM rơi vào tình trạng ảm đạm. Với tư cách là 1 chuyên gia, 1 người quản lý, gắn bó nhiều năm với xe buýt, theo anh, xe buýt TPHCM phải đứng dậy như thế nào? Bắt đầu từ đâu? Với sự phân vai cụ thể cho từng bên liên quan (đơn vị vận tải, cơ quan quản lý ngành, lãnh đạo thành phố, người dân…) ra sao?

 Trả lời câu 1:

–         Đây là một câu hỏi hay và được rất nhiều người quan tâm, chẳng những chỉ những người trong ngành như các DN/HTX xe buýt đang cung ứng dịch vụ, mà còn cả những người ngoài ngành nhưng có chút quan tâm đến hệ thống VTHKCC TP.HCM.

–         Theo tôi, là một người có nhiều năm theo dõi hoạt dộng VTHKCC thành phố này, đến nay hệ thống VTHKCC đã trải qua 2 chu kỳ 10 năm rõ rệt:

a) 10 năm đầu 2002-2012, phát triển khá tốt, sản lượng hành khách đã tăng từ 100.000 HK/ngày lên đến trên 1 triệu HK/ngày; đã đủ điều kiện để bắt đầu chính sách “hạn chế phương tiện cá nhân” nhằm tiếp tục phát triển hệ thống VTHKCC; thế nhưng TP ta lúc bấy giờ vẫn còn do dự và đã bỏ lỡ một nhịp!

b) Chu kỳ thứ 2, từ những năm 2012 – 2022, hệ thống VTHKCC rơi vào tình trạng: “năm sau sản lượng kém hơn năm trước”, nhưng chúng ta chưa có cuộc “đại phẫu thuật” nào để tìm ra nguyên nhân và giải pháp! Nay, sau 2 năm bị đại dịch Covid hoành hành, tình trạng xuống cấp của hệ thống VTHKCCC gần như “không phanh”, và khó có thể phục hồi!

Để giải quyết tình hình này, chúng tôi đề nghị:

–         Trước mắt tức trong vòng từ 1-3 năm, Sở GTVT cần trình UBND TP xem xét giải quyết những kiến nghị của Hiệp hội cũng như trực tiếp của tất cả các đơn vị xe buýt vừa gửi cho các cấp lãnh đạo thành phố, một số nội dung cụ thể như: Tính sản lượng & Doanh thu thực tế từ 21/4/21/ đến 30/6/22, được thanh toán tiền lượng cơ sở năm 2020 & 2021; được hỗ trợ trong giai đoạn giãn cách xã hội, được kéo dãn và cơ cấu lại nợ …do giãn cách xã hội cũng như do sự phục hồi chậm chạp của cả hệ thống xe buýt  hiện nay;

–         Về lâu dài tức tầm 5-10 năm hay xa hơn nữa, Sở GTVT cần có một vài cuộc hội thảo khoa học chuyên đề, nhằm tìm ra giải pháp và trình UBND TP ban hành một chính sách khung cho phục hồi & phát triển hệ thống VTHKCC sau đại dịch!

Còn vấn đề bắt đầu đâu? Ai, đảm nhận vai trò gì? … thì chúng tôi cho rằng: “Phải bắt đầu từ khung chính sách của chính quyền TP đặc biệt trong bối cảnh tuyến metro số 1 sắp đưa vào vận hành trong năm tới: VTHKCC sẽ được trợ giá tổng bao nhiêu tiền một năm? Trong đó metro bao nhiêu, xe buýt bao nhiêu? Chính sách này kéo dài trong bao năm? Việc trợ giá cho xe buýt có chuyển dần từ chính sách gián tiếp thay vì trực tiếp như hiện nay …” nói chung là rất nhiều vấn đề cần quan tâm giải quyết một cách đồng bộ và căn cơ!

2/ Hiện nhiều đơn vị vận tải bằng xe buýt vẫn còn nợ vay ngân hàng để đầu tư cho buýt…. Nguyên nhân chủ yếu khiến họ không trả nợ được là dịch bệnh xảy ra. Theo ông với lý do bất khả kháng đó, thành phố nên có giải pháp gì để hỗ trợ doanh nghiệp, nhất là khi việc vay này được thành phố khuyến khích.

Trả lời câu hỏi 2:

–         Chắc các bạn đều biết, sau gần 3 năm bị đại dịch hoành hành, cho đến nay sau gần 7 tháng phục hồi sau mở cửa trở lại (01/10/22) nhưng tình trạng phục hồi không mấy khả quan vì bản chất của đại dịch là lây lan qua đường hô hấp, qua không giữ khoảng cách khi giao tiếp!

–         Do đó, theo tôi biện pháp đầu tiên là cần nghiêng về mặt tài chính: Cần nhanh chóng cho tái cơ cấu nợ, khoanh giãn nợ đồng thời mạnh dạn cho vay với lãi suất thấp để các DN/HTX có điều kiện đầu tư phục hồi!

–         Bên cạnh đó, cần xem xét công bố lại một số chính sách trước mắt liên quan đến các hợp đồng đặt hàng, hợp đồng trúng đấu thầu …trên cơ sở chia sẻ những khó khăn hoặc lợi ích vì cộng đồng!

–         Có một giải pháp khá đột phá ứng dụng công nghê khoa học trong lĩnh vực vẫn tải là: hoặc cho lắp đặt máy lọc không khí (dùng tia UV) trong khoang xe buýt hoặc phối hợp nhà đầu tư có tiềm năng, sản xuất khẩu trang diệt virus covid trang bị cho hành khách đi xe, giúp họ an tâm khi đi lại bằng phương tiện công cộng! Hiêp hội chúng tôi có 2 hội viên cung ứng sản phẩm dịch vụ này, có thể báo cáo giải pháp cho các cấp thẩm định!